Dalga çeşitleri

Dalgalar taşıdıkları enerjiye ve titreşim doğrultusuna göre sınıflandırılırlar. Gelin bu sınıflandırmaya göre dalga çeşitlerini inceleyelim:

KAZANIM:

10.3.1.2. Dalgaları taşıdığı enerjiye ve titreşim doğrultusuna göre sınıflandırır.

Lütfen dikkatlice aşağıdaki şemayı inceleyin:

Dalgalar taşıdıkları enerjiye göre ikiye ayrılırlar:

1. Mekanik Dalgalar
2. Elektromanyetik dalgalar

Yayılmak için maddesel ortama ihtiyaç duyan dalgalara mekanik dalga adı verilir. Deprem, su, yay ve ses dalgaları mekanik dalgaya örnek olarak verilir. Hatırlayın boşlukta ses duyulamayacağını öğrenmiştiniz. Niye? Çünkü maddesel ortam yoktu. Deprem, su ve yay dalgaları içinde aynı şey geçerlidir.

Yayılmak için maddesel ortama ihtiyaç duymayan dalgalara ise elektromanyetik dalgalar denir. Örneğin radyo dalgaları alıcı ve verici istasyonlar sayesinde evimizin içine kadar gelir ve radyomuzu dinleyebiliriz. Cep telefonları için de aynı şeyi söyleyebiliriz. Uydular ve uzay istasyonu ile haberleşmeyi de örnek gösterebiliriz.

Şemada verilen elektromanyetik dalgalar dalga boyu en büyük olandan en küçük olana doğru sıralanmıştır. Burada λ=v/f dalga boyu formülünü hatırlarsanız sıralamanın frekansı en küçük olandan en büyük olana doğru olduğunu da görürsünüz.

Dalgalar titreşim doğrultusuna göre ikiye ayrılırlar:

1. Enine Dalgalar
2. Boyuna Dalgalar

Bir dalganın ilerleme yönü yani yayılma doğrultusu ile titreşim yönü birbirine dik ise bu dalgalara enine dalgalar adı verilir. Elektromanyetik dalgalar enine dalgalardır; deprem, su, yay dalgaları hem enine hem boyuna dalgalardır.

Bir dalganın ilerleme yönü yani yayılma doğrultusu ile titreşim yönü birbirine paralel ise bu dalgalara boyuna dalgalar adı verilir. Ses dalgaları boyuna dalgalar iken deprem, su ve yay dalgaları hem enine hem boyuna dalgalardır.

NOT: Çizimler bana aittir. Kullanmak isterseniz bir mail atmanız yeterlidir:)