Yer örtücü bitkilerin dışında tüm bitkilerin, çalıların ve ağaçların ekili, dikili olduğu toprağın açıkta kalan bölgelerinin üstüne dökülerek toprağın kaplanmasını sağlayan organik maddelere malç adını verebiliriz. Bu tanım aynı zamanda müthiş bir zenginliğe sahip olan orman altı tabakanın da bir tanımıdır diyebiliriz.

Neden malçlama yapılır?

Malç olarak kullanılan organik maddeler, biyolojik olarak zamanla parçalanabildikleri için sulama yapılmayan günlerden bahar aylarına kadar toprağın nemli kalmasını ve yapraktaki minerallerin akıllı gübreler gibi zamanla toprağa azar azar karışması ile toprağın ve bitkilerin köklerinin kış boyunca da beslenmelerini sağlar.

İlkbahar ve yaz mevsimlerinde sebze ve çiçek tarhlarında da malç uygulaması, yabanî ot çıkışını engellemek, nem kaybını önleyerek sulamayı azaltmak amaçlarıyla hem bitki altlarında hem de sıra aralarında uygulanabilir.

Permakültür yaklaşımla ekosisteme saygı duyularak tasarlanan peyzaja sahip bahçelerde ve aslında bitki yetiştirilen her yerde yaz ve kış malç uygulamak çok faydalı bir uygulamadır. Nem tutmak, toprağın üst tabakasına humus oluşturmak, yabanî ot çıkışını önlemek ya da azaltmak, toprak kaybını önlemek, doğal gübre olasılığı yaratmak gibi faydaları olan malç uygulaması mutlaka önemsenmelidir.

Malç olarak neler kullanılabilir?

Frenk soğanı, maydanoz, semizotu, civanperçemi, hodan, kekik, nasturtium, alyssum gibi bitkilerle canlı malç uygulaması ilkbahar, yaz ve sonbahar mevsiminde ağaç dipleri ve sebze yataklarında oldukça başarılı ve zengin içerikli yeşil malç olarak kullanılan bitkilerdir. Bu bitkiler aynı zamanda çok iyi birer kardeş bitkidirler.

Sonbahar yaprakları, ağaç kabukları, talaş gibi maddeler de sonbahar, kış, erken ilkbaharda malç olarak kullanılan organik maddelerdir. Ben de yıllardır sonbahar yapraklarını ve ağaç kabuklarını kullanıyorum ve çok memnun kalıyorum, bitkilerim de öyle:)

Bu bitkilerin yanısıra çilek tarlalarında sıkça görülen malç naylonu ve çakıl taşları da zaman zaman malç olarak kullanılıyorlar.

Malç uygulaması yaparken nelere dikkat edilmelidir?

1.Malç uygulaması yapılırken sağlıklı malzeme kullanılmalıdır.

2.Malç sererken toprağın üstüne serilme kalınlığına dikkat edilmelidir. Kış mevsiminde, dondan korumak adına, kalın serdiysek eğer kış ortasında ve erken ilkbahar aylarında malçın altını mutlaka kontrol etmeliyiz. Nemli ve ılıman ortamda bakteriler küf oluşturabilirler, mantar oluşabilir ya da salyangozlar saklanabilirler.

3.Malç uygulanırken çim ve ağaç kabuğu gibi organik maddeler kullanılacaksa bu maddelerin taze olmamasına dikkat edilmelidir. Organik maddeler taze olarak toprağa serildiklerinde gübre işlevi görüp topraktaki mikroorganizmaların beslenmesini sağlar. Bu durumda da yabanî ot çıkışları olabilir. Bu sebeple organik maddeler malç olarak kullanılmadan önce mutlaka bir kaç gün, bir alanda, bir kap içinde, küflenmesine fırsat verilmeden, fermente olması beklenmelidir.

4.Bir ağaç dibine malç uygulayacaksak kullandığımız maddeyi ağaç gövdesine tam yaslayacak şekilde değil biraz hava almasını sağlayacak şekilde sermeliyiz. 3- 5 cm boşluk hava sirkülasyonu için yeterli olacaktır. Eğer ağaç gövdesine değecek şekilde malç uygulanırsa değen bölge hava almayacağından gövde hastalığına açık bir ortam oluşabilir. Buna izin verilmemelidir.

5.Sebze ve çiçek tarhlarında ilkbahar- yaz malçı uygulanacaksa, ekilen tohumların filizlenip fide halini almasını beklemek gereklidir. Aksi takdirde bazı tohumlar malç altında kalıp kaybolabilirler.

6.Sebze tarhlarına ilkbahar ve yaz mevsiminde malç uygulanacaksa hafif malzemelerden oluşması (talaş, saman, biçilmiş çim kırpıntıları, kıyılmış yaprak gibi) tercih edilmelidir. Sebze tarhlarında her yıl toprak az ya da çok çapalandığı için ağaç kabuğu gibi kalın ve ağır malzemeler uygun değildir.

7.Çilek tarlasında malç naylonu kullanılacaksa toprağın nefes almasına ve su geçirmesine dikkat edilerek seçim yapılması önemlidir. Ayrıca çabuk yırtılmayacak şekilde olan kalınlığa dikkat edilip ekonomik fayda da gözetilmelidir.