Başlıkta yer alan kavramlar (sadece bunlar mı? fizik konularının tamamııı) hayatımızın her anındadır. Yeri geldiğince bu kavramları blogumda bulunan başka yazılarla ilintilerim:) Ancak bugün burada ders konusu olarak “İş, enerji ve güç” kavramlarından “iş” kavramını anlatacağım.
Günümüzde soru çözümü hatta hızlı soru çözümü revaçta. Ben ise soru çözümüne daha sonra gelmek ve konuyu ana hatlarıyla anlatmak istiyorum. Öyle ki bu bilgiler soru çözerken de günlük hayatta da yanınızda olsun. Kendimi kısıtlamak da istemiyorum. Bazen de sorularla anlatırım; blog benim değil mi:)
O hâlde hadi başlayalım:
KAZANIM:
9.4.1.1. İş, enerji ve güç kavramlarını birbirleriyle ilişkilendirir.
İŞ:
Bir cisme bir kuvvet uygulandığında cisim kuvvetin etkisiyle ∆x kadar yer değiştiriyorsa kuvvet iş yapmış demektir. Videoda m kütleli cisim A noktasından B noktasına F kuvveti uygulanarak delta x kadar yer değiştiriyor. O hâlde F kuvveti iş yapıyor. İşi matematiksel olarak ifade etmek istersek şöyle yazarız:
Burada birimler görmek istersek:
İşlem yaptığımızda sonucun birimini N.m ile gösterebildiğimiz gibi Joule ile de gösterebiliriz.
Eveet kuvvet sadece hareket doğrultusunda ise iş yapar. Fizik sorularını çözerken bu hep aklımızda olmalı. Buna göre,
(A)’ daki şekli incelersek hareket doğrultusu -x ile +x ekseni doğrultusundadır ( bir başka deyişle sağa-sola doğru). O hâlde F1 ve F2 büyüklüğündeki kuvvetler iş yapar.
(B)’deki şekli incelersek hareket doğrultusu -y ile +y ekseni doğrultusundadır ( bir başka deyişle yukarı-aşağı doğru). O hâlde yalnızca F3 büyüklüğündeki kuvvet iş yapar. “Burada aşağı doğru gözükmeyen bir mg kuvveti de var” diye akla gelebilir. Ancak şekilde gösterilmemiş. Soru metni hazırlandığında ve sunulduğunda, bize verilen durumda hangi şartlar veriliyor, neler ihmâl ediliyor diye dikkatli olmalı ve ona göre cevap vermeliyiz.
Enerji konusunda görüşmek üzere:)
NOT: Çizim ve videolar bana aittir. Kullanmak isterseniz bana e-mail atmanız yeter:)
