Benim çocukluğumda evlerinde bitkiler yetiştirmeyen komşuya biraz özensiz ve duygusuz insan gözüyle bakılır; üstüne bir de eleştiri konusu yapılırdı. Tıpkı dantel modeli sormak gibi günlere gidildiğinde o evde bulunan bitkiler incelenir, yetiştirme koşulları öğrenilir, çiçekleri varsa kokusuna rengine bakılır ve mümkünse bir dal alınarak eve dönüldüğünde köklendirilmeye ve yetiştirilmeye çalışılırdı. bazen de “…çalınan çiçek daha iyi tutar…” denilerek ev sahibine (güya) sorulmadan bir dal kırılarak alınır “…şekerim hafif ıslak bir peçete verebilir misin?…” denilerek peçeteye o dal sarılarak eve götürülür ve dikilirdi. Güya dememin sebebi bu ıslak peçetedir…
Ev sahibi ıslak peçete istenince durumu anlar çünkü…Anlar ki evindeki en gözde çiçeği beğenilmiş ve peçete isteyen komşu tarafından bir dalı koparılmış…Ev sahibesi mutfakta belli belirsiz gülümseyerek ıslak peçeteyi hazırlarken bir yandan da “…umarım zarar vermeden koparabilmiştir…” derken bulur kendini…
Peki yıllar içinde ne oldu dersiniz?
Yıllar içinde neler oldu? Bin dokuz yüz doksan yılı civarında nasıl olduğunu anlamadığım bir biçimde evde bitki büyütmek banâl görülmeye, küçümsenen bir gözle bakılmaya başlandı. Evde bitki yetiştirenlere eski kafalı gibi davranılıyor ve hissettiriliyordu. Bugün çoğumuzun nostaljik duygularla andığımız, instagramda, Twitter’da fotoğraflarını paylaşmaya doyamadığımız yoğurt kabında, vita yağı teneke kutularında yetişen çiçek görselleri, o günlerde geri kalmışlıkla bağdaştırılmaya başlandı (bugünse nostaljik:). Sonra inanılmaz bir biçimde plastik çiçeklerin, bitkilerin saltanatı başladı evlerde…Kumaş, boncuk, plastik çiçek yapma kursları açıldı Halk eğitim merkezlerinde, mahallelerde…Bu kurslara gitmek, o çiçekleri evlere almak vazolara yerleştirmek sanki modernliğin simgesiydi…
O plastik bitkilerin güzel vazolara yerleştirilip evde güzel bir dekorasyon objesi olabilmesi; canlı bitkiler içinse bugünkü kadar güzel saksı ve saksı kılıfları olmamasının da üst paragraftaki görüşlerde etkili olduğunu düşünüyorum.Ne mutlu ki günümüzde dekoratif nesnelerdeki artış, kullanışlı zarif tasarımlar canlı bitki yetiştirmeye zemin hazırlıyorlar.
Canlı ya da cansız, öyle ya da böyle ev bitkileri ev dekorasyonlarında vaz geçilmezdirler. Hatta geçmişte kamu kurumlarının ya da şirketlerin ortak alanlarında çoğunlukla bir camın önünde yetiştirilmeye çalışılan minik saksı bitkileri ile makam odalarında büyük saksılarda yetiştirilen gösterişli yeşil bitkiler artık her kurumun, her ofisin ve apartman içlerinin dahi vaz geçilmez bir dekorasyon elemanıdır. Kısacası insanlar yaşadıkları her ortamda yeşil görmek istiyorlar ve bakımını da seve seve üstleniyorlar. Sizce pandemi mi etkili oldu bu düşünce de?
Pandemiden önce de bitki severlik hızla toplumlara geri dönüş yapmıştı ancak pandemiyle beraber evlere kapanan hemen hemen herkes bitkilerine daha da bir özen göstermeye başladı. Canlılığın, hayatın ve de doğaya saygının bir simgesi haline geldi bitki yetiştirmek. Yerelliğin, ulaşılabilirliğin ve sürdürülebilirliğin bir parçası olmak iç güdüsüyle saksı, çatı, teras katı bostancılığı gibi adlandırılan küçük, büyük saksılarda yeşil salata sebzeleri, domates, biber, taze soğan yetiştirmeye başladı şehir insanları…Ekolojik sisteme yapılacak her bir katkının kıymetini anladı…Adeta saksındaki çiçeğe gelen bir arı ya da kelebeğin kanatlarıyla içindeki iyi niyeti tüm dünyaya yolladı…
Tabii ki endüstri her olayın ticari yönünü görür ve insanları başı boş bırakmaz. Her şey de olduğu gibi ev bitkilerinde de modayı yönlendirir. Bundan şikâyetçi değilim aslında…Bitki sever olan ben ve benim gibiler dışında biraz mesafeli duran kişiler de önce dekoratif bir nesne olarak yaklaşsalarda ev bitkilerine daha sonra onlar da bitkilerine bağlanıp nasıl bakım yapacaklarını, yaptıkları bu eylemin dünyamıza olan katkısını anlamaya başlıyorlar. Bu olumlu bir etki olduğu için bitki modasından asla şikâyetçi değilim:) Umarım daha çok insanı yönlendirmeye devam eder…
Bitki trendleri sürekli olarak değişmeye ve insanlara çekici gelmeye devam ediyor ki pandemiden sonra da hiç hız kesmedi. Ne de güzel oldu. Böylece yerli ve yabancı kaynaklarda da 2023 için bitki trend tahminleri yer almaya başladı.
Ben de …bölüm halindeki yazı dizimde bu trend tahminlerini iletmek istiyorum:
Bakımı kolay bitkileri buradan okuyabilirsiniz. (Bölüm 2)
Nadir bulunan tasarım bitkileri buradan okuyabilirsiniz. (Bölüm 3)
Minimalist bitkileri buradan okuyabilirsiniz.(Bölüm 4)
