Sanırım bugünün dünyasında yaşayan, genç ya da yaşıyla yıllar içinde epeyce yol almış birçok insan yılların, ayların, haftaların ve günlerin hızla geçmesi konusunda hep şaşkın hep şaşkın…Her pazartesi günü aile bireylerimize ya da arkadaşlarımıza “…ne zaman pazartesi oldu?…” ve her Cuma günü “…ne zaman cuma oldu?…” gibi aslında soru olmayan soru cümlelerini kurmaktan kendimizi alamıyoruz:) Sonuç olarak 2024 yılının son iki ayı içindeyiz. Kasım ayı Aralık ayının sene bitiyor telaşının yaşanmadığı, geçmişte bırakmak üzere olduğumuz yılın tadını çıkarabileceğimiz son dingin ayı…Böyle söylüyorum çünkü bahçede öğlenleri güneş altında güneşlenebilecek günler hâlâ varken kışın habercisi soğuk ve kasvetli günler de var. Kitap okumak ve yazı yazmak için ideal zamanlar nedense…Ayrıca 2024 bitmeden yapmak istediğiniz şeyleri düşününce de önünüzde daha iki ay var:) ve bu düşünce rahatlatıcı bir düşünce oluyor benim açımdan…
Şimdi elimize sıcacık, bir fincan bitki çayımızı alıp bahçede bu ay neler yapabileceğimize bir göz atmaya başlayabiliriz:
1.Günlük bahçe kontrolü yapmak.
Her gün bahçeye çıkıp şöyle bir etrafını dolaşıp kontrol etmek hem ruhumuza iyi gelir hem de olmuş ya da olabilecek tüm aksaklıkları anında tespit edebiliriz. Böylelikle de önlemlerimizi zamanında almış oluruz. Bu aksaklıklar çatlamış, kırılmış saksılardan boyası dökülen bir duvara, kapısı kapanmayan bir dolaptan, kuruyup dökülen yapraklarla dolan bir yağmur suyu oluğuna, salyangozların gezinmesinden, örümcek ağlarına kadar her şey olabilir.
2.Kuruyup dökülen sonbahar yapraklarını tırmıkla toplamak.
Çimenlerin üzerine dökülen yapraklar aslında benim için çok güzel ve romantik bir görüntüdür. Seyretmeye, elime alıp incelemeye, fotoğraflarını çekmeye bayılırım. Ancak bu bir iki gün ile sınırlı olmalıdır çünkü çimlerin üzerinde kalan yaprakların altında nemli alanlar orada bir küflenmeye sebep olurlar. Bu da çim sağlığı açısından olumsuz bir durumdur.
3.Saksı temizliği yapmak.
Özellikle toprak saksıların kış gelmeden önce boşaltılıp içinde varsa bir bitki plastik saksılara aktarılması gerekiyor. Toprak saksılar özellikle benim gibi karasal iklimde birinine ait ise bahçede bütün yaz sıcağı, bütün kış da aşırı soğukları ve don olaylarını yaşayınca bir daha ki ilkbaharda ilk ılıyan havada kırılıveriyorlar. Boyamışsanız daha önce boyaları da dökülüyor. Bütün bunları yaşadığım için rahatlıkla yazıyorum. O halde sonbaharda üşenmeyip gerekli tüm işlemleri yerine getirsek ilkbaharda, heyecanlı bir şekilde bahçe işlerine başlarken heyecanımız yarıda kalmaz.
4.Yağmursuyu oluklarının temizliğini yapmak.
Bu mevsim dökülen yapraklar, kuşların yuva yapmak üzere ağızlarından taşırken düşürdükleri otlar, esen rüzgârlarla gelen çer çöpler bahçelerin kuytu köşelerine ve yağmur suyu oluklarına toplanırlar. Bunları sonbaharda temizlersek tâ ki ağaçlardan tüm yapraklar dökülene kadar bu temizliği yaparsak kışın yağışlarda sıkıntı yaşatmazlar ve o soğuk havada boruları temizlemek zorunda kalmayız.
5.Kışlık sebzelerin tohumlarını ekmek.
Kasım ayının ilk onbeş günü içinde de ıspanak, pazı, alabaş, kale, hardal gibi sebze tohumlarını ekmeye devam edebiliriz. Eğer bir kış bahçesi de yapmışsak yani yükseltilmiş sebze yataklarından birini seralaştırmışsak tüm kış salatalarımıza ve kahvaltılarımıza taze yapraklar koparabilir daha sonra da bunların toprağımıza yeşil gübre olmasını sağlayabiliriz.
6.İlkbahar soğanlarını dikmek.
Sümbül, lale, nergis, allium, iris gibi ilkbaharda bahçemizi süsleyecek, mis gibi kokularıyla aklımızı başımızdan alacak çiçeklerin soğanlarını artık bu ayın sonuna kadar dikmiş olmalıyız. Böylelikle güzelce soğuklanan soğanlar ilkbaharda coşkuyla açacaklar.
7.Salyangozlarla mücadele etmek.
Her daim salyangozla mücadele etmeme rağmen hâlâ bahçeme gelmeye devam ediyorlar. Evet, çünkü ekolojik dengeyi bozmamak için doğal yöntemlerle mücadele ediyorum. Bu da onlara da başka bir yerde yaşam hakkının var olmasını sağladığı için mücadele sürekli oluyor, olsun. Kimyasal ilaçları bahçemizde kullanmamalı ve ekolojik dengeye saygılı olmalıyız. Salyangozlarla mücadele yöntemlerini buradaki yazımdan okuyabilirsiniz. Mücadele etmeyi bırakırsanız da sebzelerinizi ve bazı çiçeklerinizi kemiriyorlar ve bir noktada toprağa gömülerek yumurtluyorlar. Dolayısıyla onu açık bir alana yönlendirirsek hem bahçemizi korur hem de doğal döngünün korunmasını sağlayabiliriz.
8.Bahçe dolabını ve aletlerini temizleyip düzenlemek.
Yaz boyunca bahçe dolabımızı çok açıp kapattığımız ve bahçe aletlerini sıklıkla kullandığımız için onların da temizlenmeye ve bakıma ihtiyaçları vardır. Bu işi şimdi yaparsak hem kış mevsiminde, soğukta bir şey ararsak hemen bulabilir hem de ilkbaharda her şey yerli yerinde, temiz, onarılmış bir şekilde hazır olur.
9.Gülleri ve çalıları budamak.
Kuruyan gülleri güzelce budarsak bu ayın sonunda güller bittiğinde kış budamasını da güzelce yapabiliriz. Kelebek çalısı gibi çalılarımızı da budayarak küçültmemiz ilkbaharda daha güzel ve daha canlı büyümeyi teşvik eder.
10.Ağaçları budamak.
Bu ayın sonunda ağaçların gövdesinden suları iyice çekilecek ve sadece toprak altı kök gelişimleri devam edecek. Bu sebeple bu ayın sonunda yapraklar döküldüğünde artık gönül rahatlığıyla kış budamalarını yapabiliriz.
11.Yaşamın keyfini çıkarmaktan vaz geçmemek.
Bütün güneşli anlardan olabildiğince faydalanmak gerekir. Sonbahar güneşini gözlerimize ve vücudumuza hapsedersek sağlığımıza çok büyük bir faydamız olur. Ruhen de kendimizi iyi hissederiz. Bir fincan kahve ya da bitki çayı, bir bardak güzel demlenmiş bir çay ile etrafımızı seyretmek, bitkilerle iletişim kurmak hayata bakış açımızda sayısız kapılar açar ve içinden geçtiğimizde çeşitli yollar deneyimlemiş oluruz.
12.Bahçemize kış neşesi katmak.
Krizantem, menekşe, siklamen, erica dikerek bahçemizde sonbaharda da güzel renk ortamları oluşturabilir balkabakları ile dekore edebiliriz.Yaşamın keyfini çıkarmamıza yardımcı olur;)
Keyifli bir sonbahar yaşamanız dileğiyle…
