Hobi bahçesi yapmaya başlarken ilk işimiz bahçenin güneş alma saatlerini belirlemek oluyor. Güneşli, yarı güneşli/gölgeli, gölgeli alanları belirliyor; güneş alma saatlerini ve sürelerini not ediyoruz ki koşullara uygun sebze ve çiçek ekimi dikimi yaparak sürdürülebilir bir bahçede uzun keyifli saatlerimiz olsun. Tamam ama önemli bir konu daha var münavebeli/nöbetleşe ekim…
Nedir münavebeli ekim? Diğer adı nöbetleşe ekim. Aslında tanımında açıklama da var:) Şöyle: Her yıl dikimini yaptığımız tek yıllık bitkilerimizi hep aynı yere dikmemek. Şahsen beni çok zorluyor ama yapıyorum. Bol güneş alan bölgeye yükseltilmiş sebze yatağımı inşa ettik. Bu sebzeliğin bahçeye bakan ön yüzü neredeyse kesintisiz güneş alıyor. Haliyle buraya domates fidelerimi dikmek istiyorum. Çok güzel verim alıyorum. Domates fidesinin seveceği tüm toprak besleyicileri burada kullanıyorum (odun külü, sulandırılmış ekşimiş süt, yoğurt, tabakta kalan katılaşmış reçeller, sirkede beklettiğim yumurta kabukları, kompost vs.). Kalsiyum beslemesi domateste burun çürüklüğünü önlemeye çok yardımcı olduğundan yoğurt yapmak için aldığım süt bidonlarını mutlaka çalkalar bahçede uygun gördüğüm yerlere dökerim. Biliyorum bazıları hemen “…şekerim o kalsiyumu topraktan bitki kökleri çözene kadaaaarr…” gibi cümleler sarf edebilir ancak kendi beslenmemde olduğu gibi toprağımı da sezgisel besliyorum. Olumlu ya da olumsuz sonuçlar alırsam da hem kendime not ediyorum hem de gerek buradan gerek instagramdan paylaşıyorum.
Konumuza tekrar geri dönersem bu sene sebzeliğin ön kısmına domates dikmişsem seneye bir geri bölgeye kaydırıyorum. Onun yerine biber fidelerimi dikiyorum. tabii ki biber dikeceğim alana bu sefer de biraz kumlu toprak ilave ediyorum ki biber seviyor. Kalsiyum biber için de faydalı olduğundan süt ürünlerine devam ediyorum. Geçen yıl biber diktiğim alana domates dikiyorum. Geçen yıl salatalık diktiğim yeri bir kaydırıyorum. Yerine fesleğen, maydanoz, dereotu sırası yapıyorum.
(Yukarıda karşılıklı sayfaları görünen ajandamdan, bu sene yapacağım yükseltilmiş sebze yatağımın planının detaylarının aşağıdaki gibi olduğunu, daha aşağıda ise geçen yıl ki planımın nasıl olduğunu göreceksiniz.)
Hep aynı yere aynı ürünü dikersek toprağın o bölgesinde hep aynı mineraller kullanıla kullanıla eksilecektir. Ne kadar dışardan tamamlamaya çalışsak da toprağın iç yapısındaki zenginliği aynen sağlayamayız.
Ayrıca bitki dikimlerimizi bir rotasyona tabi tutarsak bitki zararlılarını ve toprağımızda çıkan yabani otları da en aza indirmiş oluruz (doğadaki fayda-zarar ilişkisi çalışır).
Bu sebeple de nöbetleşe dikim yapmak hem toprağımızın zenginliğini koruyacak hem de ürünlerimizden verim almamızı sağlayacaktır.
2022 ve 2023 planlarımı gördüğünüzde konuyu daha anlatabilmişimdir diye umuyorum:)
Sadece çizimler ajandamın karşılıklı iki sayfasına denk geldiği için simetrik bir plan görünüyor. Ayrıca görüldüğü gibi çizim yapacağım bahçe ajandam noktalı sayfalı oluyor. Burada önce genel hatlarıyla planımı oluşturuyorum. Sonra deneysel bir bahçe sever olduğum için de aralardaki boşlukları mutlaka permakültür yaklaşım içerisinde kadeş bitkilere dikkat ederek doldurmaya çalışıyorum. Hatta bazen literatürde olmayan kardeşlikleri de bulmaya çalışıyorum:)
Yıllar içinde pratikleşmek için de elimden geldiği kadar çaba harcıyorum. Yıllar geçtikçe tecrübe artıyor, zaman ve beden gücü azalıyor:) Dolayısıyla az zamanda çok iş üretebilmenin yolları hep aranıyor:)
Herkese sağlıklı, verimli, mutlu bir bahçe sezonu dilerim.