Biberiye bitkisi fesleğen, lavanta, kekik, mercanköşk, adaçayı gibi ballıbabagiller ailesindendir. Oldukça keskin ve aromatik olan kokusu sebebiyle hem kozmetikte hem de mutfaklarda yüzlerce yıldan beri kullanılmaktadır. Akdeniz iklimine çok uygun olan bu bitki karasal iklime de adapte olduğundan ben de bahçemde biberiye bitkisi yetiştirebiliyorum. O kadar seviyorum ki bu bitkiyi anlatamam. Sürekli de. bunu soruyordum kendi kendime “…neden…” diye… Sonuçta küçüklüğümde bu bitkiyi bilmiyorum. Annemin kullandığı ya da bildiği bir bitki de değil. Ancak üniversite yıllarımda biberiyeyi keşfedince bir daha hiç uzaklaşmadım. Nedenini de yıllar yıllar sonra anladım sanırım:)
Bundan dört yıl önce Bodrum’dan tatilden dönüyorduk.Travertenleri ve Pamukkale Hierapolis antik kentini gezelim diye Denizli’ye uğradık. Navigasyona göre gidince de Hierapolis’in en uzak kapısında arabamızı parkedince o sıcakta tüm antik kenti baştanbaşa yürüdükten sonra travertenlere ulaşabilmiştik. Tüm antik kenti gezmek ise sıcağa rağmen çok güzeldi. Yolun bir kısmında ise bir bitki çiti vardı ki yaklaşınca bunun biberiyeden oluşan bir çit olduğunu gördüğümde çok şaşırdım. O güne kadar saksıda gördüğüm ve saksıda yetiştirdiğim için çit olarak büyütülmesi beni çok şaşırtmıştı.(Bu arada biri kırıcı diğeri hemen peşinden tatlı iki anım da aklıma geldi: Arkadaşlarım oturmaya geldiklerinde hemen verandamın önündeki ters dutun dibine ektiğim biberiyeyi görünce bir arkadaşım kendi anısını anlattı. Eşinin memleketinde orta refüjlerde falan bu bitkiden çok gördüğünü faydalı bişey olduğunu o zamanlar bilmediğini söyleyerek küçümseyici gözlerle baktı benim biberiyeme. Hani öyle bir bakış açısı var ya… Başka bir yazıda bunu detaylıca anlatayım…Ve hiç kimse sormadı ters dutun dibine neden biberiye diktiğimi….Bir gün de kızımın arkadaşı geldi bize. Verandada sohbet ederken “…neden dutun dibine biberiye diktiniz? bir sebebi var mı? ” çok etkilendim doğrusu genç bir üniversite öğrencisi öğrenmeye çalışıyordu. Ben de kardeş bitkiler, guıld oluşturan bitkiler ve permakültür hakkında kısaca bir şeylerden bahsettim. Kısaca bahsettiğim için de anlayıp anlamadığını bilemiyordum ama söylediklerinden hemen anladığını anladım. Çok mutlu oldum.).
Baharat tarhımda ve ters dutun dibinde biberiye yetiştiriyorum. Kara kış hariç yılın uzun bir zamanında taze biberiye olarak kullanabiliyorum. Bu sene arkadaki elma ağacının altına da diktim. Çok güneş almadığı için tutmakta zorlanıyor bakalım ne olacak? Verandanın önündeki dutun dibindeki biberiyem ise oldukça verimli. İkisi çok güzel bir guıld oluşturdular. Yanlarında kokulu hercai menekşe de hayat buluyor. Ayrıca elime alıp geldiğim kaynar su dolu bir fincana hemen bir dal kesip koyabiliyorum. Doğal ilaçlama yaptığım için de sadece hafif bir suya tutup tozunu akıtmam yeterli oluyor.
Biberiye yüzyıllardır insanlar tarafından kullanılan bir bitki. Antik Yunanlar, Mısırlılar, Romalılar biberiyeyi hem mutfakta hem de kozmetik konularda kullandıkları gibi enerji akışlarında da kullanmışlar. Örneğin bir bilgiyi yeni öğrenmeye çalışıyorlarsa, kitap okuyacaklarsa okuduklarını unutmamak için başlarına biberiyeden yapılmış bir taç takıyorlarmış. Günümüzle bağlantı kurarsak şimdiki enerji uzmanları da sınava hazırlanan çocuklarınızın odasında buhurdanlığa biberiye yağı dökün diyorlar. Görüldüğü gibi faydalı şeylere istemsizce çekilen ben daha sonra da anlatacağım tüm sebeplerle biberiye bitkisine çekiliyorum.
Biberiye’nin kullanım alanları:
Biberiye hem taze hem kuru olarak kullanılabilir. Kendimiz yetiştirdiğimizde tazesini de kurusunu da güvenle tüketebiliriz. Ancak tansiyon ilacı kullanıyorsanız ya da alerjiniz varsa, kuvvetli bir aromaya sahip olan bu bitkiyi kullanmadan önce doktora danışmakta fayda vardır.
Kurutulmuş biberiye yaprakları 8 aydan fazla beklememiş olmalıdır. Örneğin karasal iklimde yaşayan ben zaten sadece Kasım’dan Mart’a kadar kurutulmuşunu kullanıyorum. Eylül ayında kestiğim biberiye yapraklarını gölgede kurutuyorum. Böylece Mart ayında yeni gelen sürgünlere kadar bizi idare ediyor.
Biberiye mutfakta domatesli sosların yapımında, tavuk, balık ve etin marine edilmesinde, içecek hazırlamada zevkle kullanılan aroması yoğun bir bitkidir.
Biberiye yağı da hafızanın kuvvetlenmesi adına buhurdanlıklarda kullanılabildiği gibi şakaklara, bileklere sürülerek ya da koklanarak da kullanılabiliyor.
Saçların parlak olması için durulama suyuna biberiye çayı karıştırılabildiği gibi bu çayı içerek bağışıklık sistemi kuvvetlendirilebilir.
Biberiye yağını kendiniz hazırlıyorsanız, iyi kalite bir zeytinyağı ile hazırlarsanız mezelere ve yemeklere de bu yağdan bir kaç damla damlatarak kullanabilirsiniz. Ancak jojoba yağı ile hazırlanırsa yemeklerde kullanılmaz. Sadece hariçten kullanım için uygun olur.
Sonuç olarak biberiyeyi taze ya da kuru bitki olarak direk kullanabildiğimiz gibi çayı ve yağı da yapılarak kullanılabilir.
Kullanım alanlarının oldukça olduğu biberiye bitkisinden bahçenize, saksılarınıza ne kadar çok dikseniz de hep daha fazlasını dikme isteği duyuyorum ben. Peki ne yapıyorum biberiyeleri çoğaltmak için tam da Temmuz ayı sonu Ağustos ayı başında biberiyemden kesimler alıyorum. Çoğaltıyorum bu kışı saksılarda geçirtiyorum. İlkbaharda son donlardan sonra bahçe toprağına emanet ediyorum:) Karasal iklimde yaşadığım için bu şekilde yapıyorum. Eğer ılıman iklimde yaşıyorsanız kesimleriniz köklendiğinde hemen bahçe toprağına nakledebilirsiniz.
Biberiye’nin faydaları:
Biberiyenin kullanım şekli de faydaları da say say bitmek bilmiyor. Biberiye içeriğinde bulunan antioksidan maddeler, magnezyum, manganez, demir, kalsiyum gibi elementler, A, B ve C vitaminleri ile zengin bir bitki türüdür. Ayrıca rosemarin asit gibi kuvvetli
Biberiye yağını ister zeytinyağı ister jojoba yağı ile hazırlayabilirsiniz (kendim hazırladığım için zeytinyağı ile hazırlıyorum ve soslarda da kullanabiliyorum.).
-Biberiye yağı ile saç diplerine masaj yapabilirsiniz. Saçların sağlıklı ve dolgun görünmesini sağlayabilir.
-Rahatlatıcı ve bir o kadar enerji verici br özelliği ile olduğundan lavanta yağı ile de karışım hazırlayarak vücut masaj yağı olarak da kullanılabilir.
-Buhurdanlıklara damlatarak ders çalışma odasının havası değiştirilebilir. Antik Yunanlılardan beri hafızayı kuvvetlendirdiğine inanıldığına göre ne yapsak da yapsak dediğimiz çocuklarımız için deneyebiliriz:)
-Sadece çocuklarımız için değil kendimiz için de kitap okurken, işlerimiz ile ilgili metinleri okurken el bileklerimize, şakaklarımıza (alerjiniz yoksa) sürerek hafızamızın daha kuvvetli olmasını sağlayabiliriz. Antik yunanda felsefeciler okuma yaparken kafalarına biberiye tacı yapıp takarlarmış. Sonuçta enerji alışverişi bir gerçek olduğuna göre denemekten, inanarak yapmaktan zarar gelmez bence:)
-Biberiye yağı keskin bir kokuya sahiptir. dengeleyici notaları ile parfüm yapımında ve oda kokuları yapımında kullanılmaktadır. O halde biz de kendi biberiye yağımız ile kendi oda kokumuzu yapabiliriz.
-Biberiye yağının keskin kokusu yaz akşamlarında bizi sivrisineklerden de koruyabilir.
-Tansiyon ilacı kullananlar ve alerjisi olanlar her zaman olduğu gibi okuduklarını kendileri için değerlendirmeden geçirsinler lütfen.
Biberiye çayını da ister tazesinden ister kurusundan hazırlayıp afiyetle içebiliriz. Aromatik ve leziz bir çay oluyor.
-Biberiye çayı hazımsızlığa ve bazı mide sorunlarına iyi gelebiliyor.
-Stresimiz varsa bunu dengelememize yardımcı oluyor.
-İçerdiği elementler, vitaminler ve asitler sebebiyle bağışıklık sistemimizi kuvvetlendiriyor.
-Bir konuya yaklaşımımızda dikkatimizi ve odaklanmamızı artırıyor.
-Vücuttan toksinlerin atılmasını kolaylaştırarak ödem atılmasını da sağlıyor.
-İçerdiği elementler kas ve eklem ağrılarına da iyi gelebiliyor.
-Regl döneminde karın ağrısına ve şişkinliğine iyi gelebiliyor.
-Kullanılan ilaçlar varsa mutlaka doktora danışılmalıdır. Yoksa da günde üç fincandan fazla içilmemelidir.
